Multiple Skleroz ve Fibromiyalji Sendromu, internette yaşadıkları garip şikayetler için araştırma yapanların karşılaştıkları iki hastalık. Fibromiyalji hastaları kendilerinde MS olabileceğini düşünüyorlar. Aslında her iki hastalık birbiriyle ilişkisizdir. Doktorlar tanı için iki hastalığı ayırt etmeye çalışmazlar. Her ikisi ayrı hastalıklardır. Peki hastalar neden karıştırıyorlar?
Multiple Skleroz Nedir?
Multipl Skleroz beynin ve omuriliğin inflamatuvar bir hastalığıdır. Beyin ve omurilikteki iletimi sağlayan beyaz madde yani myelin tabakanın hastalanmasıdır. Beden sinir hücreleri arasında ve uzantılarında olan myelin tabakasına yabancı bir madde, mikropmuş gibi saldırır. Onu yok etmeye çalışır.
Genel olarak beynin veya omuriliğin kontrol ettiği her hangi bir fonksiyonun tam veya yarı kaybı gözlenir. Ataklar ve düzelmeler veya yavaş kötüleşme tarzında seyir olabilir.
Fibromiyalji Sendromu Nedir?
Tüm bedende gezici yaygın kas ağrıları ve yorgunlukla seyreden kronik bir ağrı sendromudur. İsmi, “fibro-fibröz doku, bağ dokusu”, “myo-kas” ve “algia-ağrı” kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. Gözle görülen, tahlillerle tespit edilen bir iltihap yoktur ama kaslar iltihaplı gibi ağrır. Beraberinde yorgunluk, depresyon, hormonal bozukluklar, gaz ve şişkinlik gibi sindirim sistemi bozuklukları da vardır.
Multiple Skleroz Bulguları Nelerdir?
- Uyuşukluk, karıncalanma, iğnelenme,
- Güç kaybı, spazm, kas sertliği, kramp, ağrı. Güç kaybı vücudun bir tarafındaki kol ve bacakta veya her iki bacakta birden olabilir.
- Görme kaybı, çift görme,
- İdrar kaçırma,
- Kabızlık,
- Konuşma bozukluğu,
- Cinsel fonksiyon bozuklukları,
- Denge kaybı, bulantı,
- Yorgunluk,
- Depresyon,
- Kısa süreli hafıza problemleri,
- Yutma zorluğu…
Fibromiyalji Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Yukarıda multiple skleroz için yazılanların hepsini kelime olarak fibromiyalji içinde de bulabilirsiniz. Bedenen yaşanan bir şeyi kelimelerle tanımladığımızda içine çok geniş yelpazede yaşanma şekilleri girer. Ağrı, konuşma bozukluğu, denge kaybı, güçsüzlük, görme kaybı, hafıza problemi…. Çok geniş kavramlardır.
Beyinde konuşma merkezinde MS lezyonu olan hasta felçli gibi konuşamaz. Aynı şekilde genel ağrıları ve yaşam enerjisi düşmüş olan fibromiyalji hastası da kelimeleri toplayamaz, yorgundur, konuşma güçlüğü çektiğini düşünür. Her ikisi birbirinden çok uzakta ama aynı kelimelerle tanımlanır.
Aynı şekilde MS güçsüzlüğü; felç gibidir. Fibromiyalji güzsüzlüğü; enerji düşüklüğü ve yorgunluk gibidir. Fibro-fog denilen siste yürümek gibi beyindeki dalgalı hal MS hastalarında denge merkezindeki plağa bağlı denge fonksiyonu etkilediğinde de aynı kelimelerle anlatılabilir. Bu örnekler çoğaltılabilir.
MS ve Fibromiyalji Farkları Nelerdir?
- MS beyin ve omurilikteki sinirlerin doğrudan etkilendiği bir hastalıktır.
- Fibromiyalji ise bedenden kaynaklanan bir durumdur.
- MS santral sinir sistemi hastalığıdır. Fibromiyalji de daha çok otonom sinir sistemi ile yani bedenle ilişkilidir.
- MS tanısı; pozitif muayene, film ve tahlil sonuçları ile konulur. Fibromiyaljide hastanın anlattıkları ve bedendeki ağrılı noktalar dışında laboratuvar ve film bulgusu yoktur. Fibromiyalji tanısı; şikayetleri açıklayacak hiçbir bulgu saptanamadığında konulur.
- MS ataklarla seyreder. Fibromiyalji en az 3 ay sürekli olan durumlarda düşünülür.
Hastalar Ne Yapmalıdır?
İlk olarak unutulmamalıdır ki; okuyarak hekim olunabilseydi tıp fakültesindeki derslerin ve geçme notunun %60-70’i pratik olmazdı. Bu meslek yazılanları çok geniş yelpazede yorumlayabilme yeteneğini geliştirir.
Hasta olarak internette araştırma yapınız. Bu yazıyı da internet araştırmanız sonucunda okuyorsunuz. Ancak yazılanları hemen kendinize uyarlamayınız. Kelimelerin pratik karşılığı çok geniş olabilir.
Tıp fakültesinde okuyan her öğrenci hastalıkları öğrenmeye başladığı acemilik döneminde her öğrendiği hastalığı kendisinde var diye düşünür. Her hastalıktan kendimizde bir parça bir şeyler bulmamız mümkündür. Önemli olan onların ne zaman, hangi hastalığın parçası olduğunu bulabilmektir. Bu uzun yıllar süren eğitimle kazanılan bir durumdur. Siz okuduklarınızı yorumlamayınız. Düşündüğünüz hastalıkları hekiminizle paylaşabilirsiniz veya düşündüğünüz hastalıkla ilgilenen hekime başvurabilirsiniz. MS (nörologlar) ve fibromiyalji (romatoloji veya fizik tedavi uzmanları) konusunda spesifik çalışan hekimler var.
View Comments
Emel Hanım. Çok açıklayıcı ve anlaşılır anlatmışsınız. Teşekkürler.
Çok sevindim. Anlatması zor bir konu. Doktorlar için açık bir durum ama kelimelere dökmek zordu. Anlaşılması beni mutlu eder. Birçok hasta boşuna MS oldum diye kaygılanmaz.
Emel Hanım. Şimdiye kadar tanıdığım, hastayı en iyi dinleyen doktor. Ben aynı şekilde MS'miyim diye yıllarca doktora gittim. Emel Hanım ile tanıştıktan sonra fibromiyalji hastası olduğumu söyledi. Yaptığı iğne tedavisi ile vücudum kendine geldi fakat tedaviyi yarım bırakmak zorunda kaldım. Şehir dışına çıkmamdan dolayı. Sizinde kafanızda bu gibi sorunlar varsa mutlaka iyi bir hekime başvurunuz.
Ne zaman gelirseniz tedavinize kaldığımız yerden devam edebiliriz. Umarım iyisinizdir. Yazdıklarınız için çok teşekkür ederim.
Merhaba hocam. 7 yaşımdan beri ağrı çekiyorum. Bacaklarda başladı ve bel, kol devam etti. Spor yapınca geçiyor. Hamile kalınca sporu bıraktım ve ağrılarım geri döndü. Daha önce de vardı ama doğumdan sonra bacaklarda uyuşukluk ve karıncalanma arttı. 2 sezaryen doğumum var. 2. çocuğum 9 aylık, emziriyorum. Nörolog ve fizik tedavi doktoruna gittim, röntgen ve kan testlerime göre hiçbir şey bulamadılar. Hafif dozda antidepresan verip gönderdiler. Hipotiroidi hastasıyım, ayrıca alerjik rinitim var. Sürekli uyku halinde geziyorum, bu çocukluğumdan beri var, konsantrasyon sorunum oldukça fazla. Çok ciddi bir depresyon geçiriyorum. Bir tane implant dişim var. Yataktan sürekli yorgun kalkıyorum. İçim dünyayı gezmek istiyor, vücudum mutfağa bile zor gidiyor. Ev işlerini bile yapamıyorum. Sürekli yorgunum, özellikle de yaz aylarında asfalta bakamıyorum. 32 yaşındayım ama vücudum 62 yaşında, 2 saatlik iş yapsam 4 saat yatıyorum. 2 yıl önce de boyunda düzleşme vardı. Filmde çıktı, ara ara tekrarlıyor. Ciddi bel ağrılarım var, özellikle kuyruk kemiği bölgeleri. Cinsel isteksizlik çok fazla. Bu ara özellikle bacaklardaki ağrı ve uyuşma hiç geçmiyor ya da biri bitiyor diğeri başlıyor. Kollarda da ağrı var. Bağırsaklar da bozuk. Baş ağrım ve diş sıkmam yok. Size gelmek istiyorum ama çocuklarla gelmem çok zor, ayrıca kalacak yerim yok. Antalya'ya gelme ihtimaliniz varsa burada muayene olabilirim. Eğer telefonda görüşebilirsem çok sevinirim. Sizce benim hastalığım nedir?
Tipik fibromiyalji anlatmışsınız. Üzgünüm Antalya'ya gelme olasılığım yok. Siz de gelemiyorsunuz, belki Antalya'da nöral terapi deneyebilirsiniz. Olumlu etkileyebilir.
Hocam tekrar merhaba. Peki gerekli tetkikleri Antalya'da yaptırsak ve İstanbul'a günlük gelip tekrar geri dönsem? En azından muayene olmak istiyorum. Burada nöral terapi yapan doktor buldum ancak bana güven vermedi.
Lütfiye hanım nasıl yaparız, size uyar mı, ne kadar faydalı olabilirim arayın konuşalım. İletişim sayfasında telefonlar var.
Merhaba Emel Hanım. 14 seneden beri fibromiyalji hastasıyım. 1999 depreminden sonra stresten ortaya çıktı. Akupunktur, ozon terapisi ve nöral terapi gördüm fakat tamamen iyileşmedim. Sürekli sırtım ağrıyor, yaşamaktan zevk almıyorum, iyileşme umudum kalmadı. Stresten uzak kalamıyorum. Sınıf öğretmeniyim. En son gittiğim fizik tedavi uzmanı "benim de ağrıyor, herkesin ağrıyor, egzersiz tek çare" dedi. Yol gösterirseniz sevinirim. Teşekkürler.
İlaçlarla fibromiyalji çözülemediği için fibromiyaljiden doktorlarda çekiyor ne yazık ki. Egzersiz kısmi rahatlatır ama çare değildir. Egzersiz yoga, pilates hocaları da fibromiyalji yaşıyor. Çünkü bedenin enerji yapısını çökerten bir durum. Nedenlerini Gökmen Yaklaşımı ile ortaya koyabiliyorum. Dilerseniz fibromiyalji sayfasını da https://www.emelgokmen.com/hastaliklar/fibromiyalji/ okuyabilirsiniz.
Emel Hanım; 5-6 senedir yoğun ağrılarla yaşamaya çalışıyorum. Doktorlar bana fibromiyalji olduğumu söyleyip spor yapmamı önerdiler ama o gücü kendimde bulamıyorum. Çok fazla atağa geçtiği dönemlerde acile gidiyorum, serum veriyorlar. Anlayacağınız çaresizim.
Spor tedavi etmiyor biraz rahatlatıyor ama sizin durumunuzda yapmanın anlamı yok. Aksine zorlarsanız belki iyi bile gelmeyebilir. Fibromiyalji tedavi sayfasını da okuyunuz.
Ben 3 yıldır MS hastasıyım. Son atağımdan sonra sol bacağımda ve kolumda hafif spastisite kaldı. Kendimi bildim bileli yorgunum ama sadece atak sırasında değil hep yorgunum. MS teşhisi konmadan önce fizik tedavi uzmanının koyduğu fibromiyalji teşhisim vardı. Merak ettiğim; bu yataktan yorgun kalkmak, sürekli halsiz olmak kullandığım iğnenin mi (copaxone)? Santral etkili kas gevşeticilerin mi? MS'in mi? Yoksa fibromiyaljinin mi etkisi? Eşim tatile gidelim diyor, bana otelde tatil, denize girmek vs. bile yorucu bir iş gibi geliyor.
MS ve fibromiyalji birlikte olabilir. Yorgunluk MS hastasında da oluyor, fibromiyalji için ise tipik. Ayrıca kullandığınız iğnenin yan etkisi de olabilir. Siz bilinçli bir hastasınız. Hepsinde olabileceğini siz de fark etmişsiniz. Sizi çok ayrıntılı dinlemekle biraz daha doğru değerlendirme ve ayrıştırma yapılabilir.
Emel Hanım merhabalar. 2 senedir vücudumda seğirmeler yaşıyorum. 30 yaşındayım ve son hamilelikten sonra hastanede sezaryenden çıktıktan sonra sağ yüzük ve serçe parmağımı hissetmemeye başladım. Normal EMG çektirdim ve doktorum sağ kolumda ulnar, sol bileğimde de sıkışma olduğunu söyledi. Birkaç ay geçti ve sağ elimde kas kaybı olmaya başladı. Çocuğumu kucağımda tuttuğum zaman hemen uyuşma oluyor. Kollarımda da güçsüzlük var. Garip olan; sol elimde de kas kaybı olmaya başladı. Hocam korkum ALS veya MS. Seğirmelerim her yerimde sürekli mevcut. Çok ani zayıfladım. Çocuk şu an 6 aylık ve ben 15 kilodan fazla vermişim. Bu aralar dilime çok taktım ve dilimde de seğirmeler olmaya başladı. Boyun kaslarımda gerilmeler oluyor. Hamilelikten önce sakinleştirici kullanıyordum, şu an kullanmıyorum ve kendimi gündüzleri çok yorgun, akşamları da çok rahat hissediyorum. Sabah kalktığımda ayaklarımın üstüne basarken ağrı gibi acayip bir şey oluyor, yürüdükçe geçiyor. Seğirmelerim ayaklarımda ve bacaklarımda daha fazla oluyor. Acaba normal EMG ALS hastalarında da sinir sıkışması bulgusu verebilir mi? Çok korkuyorum. Ani gelip geçici seğirmeler sürekli oluyor. ALS seğirmeleri gibi de değil ama 2 senedir ALS olsaydım başka ne gibi bulgular verirdi? Bir de dilimi her saat izliyorum, kasılma ve arada kaşıntı, karıncalanma gibi şeyler oluyor. Doğumdan sonra olmaya başladı. Hocam; ALS olsaydım elimdeki kaslar 2 sene sonra mı erimeye başlardı? ALS'deki seğirmeleri nasıl ayırt edebilirim? Artık kafayı yemek üzereyim hocam. Kendimi izlemekten ve dinlenmekten çocukla ilgilenemiyorum . Bir de dilime fiskeyle vurduğumda hemen seğirme oluyor. Uzun oldu kusura bakmayın.
Yazdıklarınızın hepsi fibromiyaljide olur ve sezaryen fibromiyaljiyi ortaya çıkarabilir. Sabah ayaklardaki bulgularınız, sinir sıkışması, seyirmeler uyar. EMG incelemesi yapan kişiye göre değişebilir. İyi bir EMG yapan nörolog ALS atlamazdı. Ancak kim yaptı önemli. Dilerseniz bana nerede kimin yaptığını yazın ona göre karar verelim.
Emel Hanım merhaba. Ben de geçen sene her yerimde ağrı yaşamaya başladım. Beyin MR'ı çekildi, doktor muayeneleri yapıldı, bir sıkıntım olmadığı söylendi. Bir tane fizik tedavi uzmanı fibromiyalji olduğumu söyledi. Akabinde psikiyatrist tarafından anksiyete teşhisi koyuldu. 1 yıl ilaç kullandım, ağrılarım ondan sonra geçti. İlacı 10 gün önce bıraktım ve ağrılarım tekrar başladı. Her yerim tutuk, kol kaslarımda yangın var gibi, çenem kaskatı. İlacı bırakmanın bir etkisi mi acaba?
Bu tarz ilaçları bırakınca ilacı bırakmaya bağı şikayetler olabilir ancak sizin durumunuzda daha ön plana çıkan ilacı kullandığınız süre içinde şikayetlerin baskılanması diye düşünüyorum. İlaçlar tedavi etmez sadece şikayetleri baskılar.
Hocam öncelikle böyle bir platform oluşturduğunuz için teşekkür etmek isterim size. 2013 yılında geçirdiğim varikosel ameliyatı sonrası özellikle bacaklarım ve kalçam olmak üzere, vücudumda yanma hissi oluştu ve neredeyse hiç geçmedi. Bu beni çok rahatsız ediyor. Isıya duyarlılığım da arttı. Son 1,5 yılda da özellikle sol olmak üzere kollarımda ve ellerimde güçsüzlük hissediyorum. Bir şey taşırken titremelerim oluyor. Doktor nörolojik muayenen normal dedi. 2 yıl önce çektirdiğim MR'da temiz çıktı. Psikolojik temelli dediler ama fizyolojik semptomlarım düzelmediği için ben MS olabileceğim düşüncesini zihnimden atamıyorum. Psikolojim çok yıprandı. Siz ne önerirsiniz hocam? Saygılar.
Bence psikolojik değil. Muayene ve testlerin normal olması beklenen bir durum ve klasik doktorlar psikolojik olarak yorumluyorlar. Muhtemelen fibromiyaljiniz var. MS olduğunuzu düşünmüyorum.