Epilepsi ve Migren
Epilepsi ve migren ayrı hastalıklar gibi algılansa da benzer yönleri çoktur. Aslında, her iki hastalığa sahip olanların birçok ortak özellikleri vardır.
Her ikisinde de başlangıç bulguları, yani aura çok benzer. Aurayı takiben, migrende baş ağrısı, epilepside bayılma olabilir. Bebeklik döneminde bayılmaları olan çocukların ilerleyen yaşlarda migren ataklarının başlaması da aradaki bağlantıyı gösteren bir durumdur.
Başlangıçtan itibaren bayılmalarla seyreden migren ataklarına çok nadir rastlanır. Ama bir hastamın çocukluğundan bu yana olan bayılmaları migren ataklarına aitti. Hatta ilkokul öncesi yıllarda bayılmayı baş ağrısı takip etmediği için migren olduğu düşünülmemişti. Orta yaşa gelmesine rağmen, yılda 4-5 defa bayılma ardından zonklayıcı şiddetli baş ağrısı ile olan migren atakları devam ediyordu.
Epilepsi ve migren ilişkisi, auralı migrende çok belirgindir. Epilepsi, beyindeki sorunlu alanlardan –bioelektriksel düzensizlikler- çıkan uyarımların beyin fonksiyonlarını geçici altüst etmesidir; bir çeşit beyin fırtınasıdır.
Migren de bedendeki bioelektriksel sorunlu alanların etkisiyle otonom sinir sisteminin geçici altüst olmasıdır. O da bir çeşit beden fırtınasıdır.
Her ikisi için açlık, uykusuzluk, stres, uyaranlara yoğun maruz kalma gibi dış faktörler tetikleyici unsur olabilmektedir.
Ortak özellik, genetik olarak, sinir sisteminin duyarlılığıdır. Bu duyarlılık epilepside santral sinir sistemi, migrende de otonom sinir sisteminde fırtınalar kopmasının alt yapısını oluşturur.
Bu duyarlılık aynı zamanda bir ayrıcalıktır. Birçok bilim adamı, düşünür, sanatçıda ya migren ya da epilepsi –bazen her ikisi- vardır. Bu hastalıklara sahip olanların sinir sistemlerindeki farklılık, üretimlerini de olumlu etkilemiştir.
Kimi sanatçıları, bazı kaynaklar migrenli bazı kaynaklar epilepsili diye belirtmektedir. Vincent van Gogh için ayrıca Menier hastalığının da olduğu belirtilmektedir. Sanatçının muhtemelen vertigenöz, auralı migreni vardı. Özellikle “Starry Night” tablosu tam bir aura duygusu yaratır. Kulağını kesecek kadar çıldırtan ağrılar migrenin bir işareti olabilir. Vertigolu migrende, hem kulakta ağrı olabilir hem de çıldırtacak düzeyde sesler ve baş dönmesi yapabilir.
Psikolojik romanın babası Dostoyevski de, inanılmaz bir duygusal coşku ve zamanın durması olarak tanımladığı epileptik nöbetlerinin, yaratıcılık kalitesine yönelik olumlu etkileri olduğunu iddia etmiştir.
Migrenli bilim insanı ve düşünürler: Charles Darwin, Friedrich Wilhelm Nietzsche, Sigmund Freud…
Liderler: Napoleon, , Julius Caesar, Thomas Jefferson…
Sanatçılar: Vincent van Gogh (epilepsi ve menieri de vardı), Pablo Picasso, George Seurat, Claude Monet, Lewis Carroll, Cervantes, Virginia Woolf, Stephen King… Elvis Presley, Elizabeth Taylor, James Cromwell, Whoopi Goldberg, Janet Jackson…
Sadece epilepsisi olanlar: Socrates, Herakleitos, Aristo, Julius Caesar, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Alfred Nobel, Jean-Jacques Rousseau, Blaise Pascal, Newton, Stephen Hawking, Lenin, Molière, Lord Byron, Dante, Dostoyevsky, Agatha Christie, Edgar Allan Poe, Charles Dickens, Niccolo Paganini…